مجموعه آثار محمود روحالامینی
مجموعه عکسهای مردم شناسی استاد محمود روحالامینی
مجموعه عکسهای مردم شناسی استاد محمود روحالامینی، تصاویر سیاه و سفید مردم نگاری است که توسط زنده یاد آقای دکتر محمود روح الامینی استاد دانشکده جامعهشناسی دانشگاه تهران از مراحل کاشت، داشت و برداشت گندم در منطقه کوه بنان کرمان گرفته شدهاند. این مجموعه که علاوه بر مطالعه فرهنگی و مردمنگاری از لحاظ هنری نیز شایان توجه میباشد؛ در سال ۱۳۹۰ توسط همسر ایشان پروین مقدم به باغ موزه نگارستان دانشگاه تهران اهدا شد.
عکسهای مردم شناسی از منطقه کوه بنان کرمان
آنچه در مجموعه عکسهای مردم شناسی استاد روح الامینی از منطقه کوه بنان کرمان به عرصه نمایش گذاشته شده شواهدی از اندیشه و تلاش چندین هزار ساله اقوام این سرزمین برای به دست آوردن نان است. کندن (حفر قنات)، مراقبت سلسله چاهها، اهمیت مظهر آب در زندگی روستایی، نقش استخر، نحوه تقسیم آب، کندن زمین کشاورزی، کود و آب دادن، شخم، بذرپاشی، وجین کردن، مراقبت از محصول، درو، خرمن کردن، کوبیدن خرمن، پاک کردن و وزن کردن و تقسیم گندم، آرد کردن، نان پختن و سرانجام خوردن نان، از جمله مراحل کشاورزی سنتی است که نشان دادن آن به وسیله تصاویر این نمایشگاه میسر گردیده است.
بیگمان پیشرفت و توسعه تکنولوژی (ماشینیسم) رونق، اعتبار و حتی گاهی موجودیت سنتهای قومی را در همه شئون و مراحل زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در معرض تزلزل، انهدام و نابودی قرار میدهد که در پی آن نظام کشاورزی نیز از این قاعده مستثنی نیست. به تدریج که وسیلههای مکانیکی و پیشرفته به عرصه زندگی کشاورزی وارد میشوند، شیوه و طریقه تولید سنتی و همراه آن ابزارهای تولید سنتی از چرخه بهرهبرداری خارج میشوند. در این میان مردمنگاری که یکی از مهمترین روشهای پژوهشی در مطالعات مردمشناسی است، میکوشد تا میراث اندیشهها، اختراعات، مصنوعات و تلاشهای گذشتگان به دست فراموشی سپرده نشود. وحدت موضوع و مکان و تا اندازهای وحدت خانواده از جمله عواملی است که موجب انتخاب این مجموعه از میان تصاویر و اسناد پراکندهای که در مناطق مختلف وجود دارد، گشته است. محقق در بررسی جامع به مطالعه فرهنگ و جامعه انسانی روستایی پرداخته و ضمن مشاهده فنون، آداب و رسوم، باورها و قواعد رفتار بر نحوهی فعالیتهای شغلی آنها نیز پرداخته است.
زندگینامه
زندهیاد دکتر محمود روحالامینی در پنجم مهرماه ۱۳۰۷ خورشیدی در کوهبنان کرمان دیده به جهان گشود. بعد از اتمام دوره دبستان، متوسطه و دیپلم به ترتیب در کوهبنان، کرمان و دارالفنون تهران برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی زبان و ادبیات فارسی وارد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۳۴ خورشیدی موفق به پایان دوره کارشناسی شد. در سال ۱۳۳۸ مدرک کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی از مؤسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران کسب کرد. بین سالهای ۱۳۴۷-۱۳۳۹ خورشیدی برای گذراندن دوره مردمشناسی به پاریس رفت. در سال ۱۳۴۷ خورشیدی موفق به اخذ درجه دکترای مردمشناسی از دانشگاه سوربن فرانسه تحت عنوان دکتری سیکل سوم در مردمشناسی با موضوع: یک تمدن قدیمی چوپانی «مسئله گوسفند داری در عشایر فارس ایران» در واقع: نقش گوسفند در زندگیی اقتصادی عشایر فارس از دانشکده ادبیات و علوم انسانی پاریس شد. وی در سال ۱۳۴۸ خورشیدی به عنوان عضو پیوسته گروه آموزش جامعهشناسی دانشگاه تهران در آمد و از این زمان در دانشگاههای زیادی در داخل و خارج از ایران تدریس کرد. فعالیت آموزشی ایشان چندین سال بعد از بازنشستگی(۱۳۷۹) ادامه پیدا کرد.
فعالیتهای آموزشی، فرهنگی، هنری، علمی و پژوهشی
زندهیاد دکتر روحالامینی علاوه بر فعالیتهای آموزشی، فعالیتهای فرهنگی، هنری، علمی و پژوهشی بیشماری داشته است که راهاندازی موزه مردمشناسی در کاخ گلستان، مشارکت در افتتاح موزه مردمشناسی حمام گنجعلیخان کرمان و موزه روستایی گیلان، آزمایشگاه علمی پژوهشی در دانشگاه تهران، تألیف و ترجمه کتابهای متعدد و چاپ مقالات تحقیقی یا تحلیلی در مجلات معتبر داخلی و خارجی از آن شمارند. از جمله فعالیتهای هنری این استاد و پژوهشگر فرهیخته مجموعه عکسها و تصاویری است که ایشان در کنار مطالعه فرهنگ و جامعه انسانی، فنون، آداب و رسوم، باورها وفعالیتهای شغلی را به تصویر کشیده است. زندهیاد دکتر روحالامینی در سال ۱۳۸۱ در دومین همایش چهرههای ماندگار به عنوان چهره ماندگار مردم شناس ایران مورد تقدیر قرار گرفت.
وفات
دکتر روحالامینی بعد از ۸۲ سال عمر پربار در سال ۱۳۸۹ خورشیدی دار فانی را وداع گفت.